ឯកឧត្តម ហ្សង់ ហ្វ្រង់ស័រ តាន់ អតីតប្រធានវិទ្យុបារាំង (RFI) ដែលបច្ចុប្បន្នជា រដ្ឋមន្រ្តីប្រតិភូអមនាយករដ្ឋមន្រ្តី បានប្រកាសប្រាប់ពិភពលោកអំពីការឈ្លានពានរបស់យោធាថៃ លើទឹកដីកម្ពុជា ដោយលើកឡើងថា «ការឈ្លានពានមួយ ដែលត្រូវបានបណ្ដែតបណ្ដោយ អាចនឹងក្លាយជាគំរូទៅថ្ងៃក្រោយ»។
តាមរយៈសារមួយទៅកាន់ពិភពលោក និងប្រជាជនកម្ពុជា លោក ហ្សង់ ហ្វ្រង់ស័រ តាន់ បានលើកឡើងទាំងស្រុងដូច្នេះថា៖
«កម្ពុជាប្រឈមនឹងការឈ្លានពានពីសំណាក់ថៃ
១. ខ្ញុំសូមនិយាយទៅកាន់ពិភពលោក…
ខ្ញុំសូមនិយាយទៅកាន់ពិភពលោកថា កម្ពុជាមិនមែនកំពុងធ្វើសង្គ្រាមដោយការជ្រើសរើសនោះទេ។ អ្វីដែលកំពុងកើតឡើងនៅតាមបណ្តោយព្រំដែនរបស់យើងនៅថ្ងៃនេះ ក៏មិនមែនជាឧប្បត្តិហេតុ ឬការកើនឡើងនៃភាពតានតឹង ដែលមិនអាចគ្រប់គ្រងបាននោះដែរ។ វាជាការឈ្លានពានម្តងហើយម្តងទៀត ដែលត្រូវបានរៀបចំ និងអនុវត្តយ៉ាងប្រុងប្រយ័ត្ន។ ២ដងក្នុងរយៈពេលប៉ុន្មានខែថ្មីៗនេះ ប្រទេសរបស់យើងបានរងការវាយប្រហារ។ មិនមែនតាមរយៈឧប្បត្តិហេតុ ដាច់ដោយឡែកនោះទេ ប៉ុន្តែតាមរយៈការប្រើប្រាស់កម្លាំងដ៏ឃោរឃៅដែលត្រូវបានគិតគូយ៉ាងល្អិតល្អន់។ នៅពីក្រោយភាសា «សន្តិសុខជាតិ» ការវាយលុកឈ្លានពានយ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរត្រូវបានធ្វើឡើង ដោយមិនត្រឹមតែវាយប្រហារ លើទីតាំងយោធាប៉ុណ្ណោះទេ ប៉ុន្តែថែមទាំងវាយប្រហារលើជនស៊ីវិល ប្រាសាទ និងហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធសំខាន់ៗផងដែរ។
នៅពេលការឈ្លានពានតាមជើងគោកបរាជ័យ ការវាយប្រហារតាមផ្លូវអាកាសត្រូវបានធ្វើឡើង រហូតដល់ចម្ងាយ៩០គីឡូម៉ែត្រនៅក្នុងទឹកដីកម្ពុជា។ ខ្ញុំសូមនិយាយទៅកាន់ពិភពលោកថា សង្គ្រាមនេះមានភាពមិនស៊ីមេទ្រីយ៉ាងខ្លាំង។
ការប្រឆាំងនឹងយន្តហោះចម្បាំង F-16 និង Gripen កម្ពុជាឈរដោយភាពធន់ និងប្រកាន់យកនីតិរដ្ឋ។ ប្រឆាំងនឹងការបង្ហាញអំណាចឃោរឃៅ កម្ពុជាបានលើកឡើងនូវប្រវត្តិសាស្ត្រ សន្ធិសញ្ញាអន្តរជាតិ និងកិច្ចព្រមព្រៀងឈប់បាញ់។ តែទោះជាមានអតុល្យភាពយោធាបែបនេះក៏ដោយ ក៏ជនឈ្លានពានមិនអាចសម្រេចបាននូវការគ្រប់គ្រងទឹកដីបានយូរអង្វែងឡើយ។ នេះគ្រាន់តែបង្ហាញពីលក្ខណៈពិតនៃការវាយប្រហារទាំងនេះប៉ុណ្ណោះ៖ ពួកគេលែងនិយាយអំពីការដណ្ដើមទឹកដីទៀតហើយ ប៉ុន្តែនិយាយអំពីការបំភិតបំភ័យ ការបិទបាំងការបរាជ័យ និងការបង្កើតព័ត៌មានភូតកុហក។ ខ្ញុំសូមនិយាយទៅកាន់ពិភពលោកថាអ្វីដែលកំពុងកើតឡើង គឺមិនមែនគ្រាន់តែជាបញ្ហាសម្រាប់កម្ពុជាឡើយ។ ពីព្រោះ៖ ការឈ្លានពានមួយដែលត្រូវបានបណ្ដែតបណ្ដោយ អាចនឹងក្លាយជាគំរូទៅថ្ងៃក្រោយ ហើយការចុះចាញ់នឹងជំរុញឱ្យមានការរំលោភបំពាននាពេលអនាគតនៅកន្លែងផ្សេងទៀត នៅពេលណាដែលនីតិរដ្ឋមិនអាចទបស្កាត់ការប្រើកម្លាំងបាយ។
២. ខ្ញុំចោទប្រកាន់ថៃ…
ខ្ញុំចោទប្រកាន់ថៃថា បានធ្វើសង្គ្រាមដោយមិនមានការប្រកាស ប៉ុន្តែដោយចេតនាយ៉ាងពេញលេញ។ ខ្ញុំចោទប្រកាន់ថៃថា បានប្រែក្លាយការឈ្លានពានទៅជាការការពារ ការញុះញង់ទៅជាលេស និងការភូតកុហកទៅជាគោលលទ្ធិ។ ខ្ញុំចោទប្រកាន់ថៃថា បានធ្វើសង្គ្រាមប្រឌិតរឿងរ៉ាវ ដោយចង់សរសេរប្រវត្តិសាស្ត្រឡើងវិញ លុបចោលភូមិសាស្ត្រ និងជំនួសច្បាប់អន្តរជាតិដោយច្បាប់របស់អ្នកខ្លាំងបំផុត។ ក្រោមការក្លែងបន្លំនៃស្នេហាជាតិ ថៃបានមួលបង្កាច់ការពិត ប្រើឧប្បត្តិហេតុជាឧបករណ៍ និងបន្លំថាខ្លួនឯងជាជនរងគ្រោះ។ ខ្ញុំចោទប្រកាន់បន្ថែមទៀតនូវអំណាចមួយដែលនៅពេលការរួបរួមផ្ទៃក្នុងរបស់ខ្លួនធ្លាក់ចុះ បែរជាទៅស្វែងរកសត្រូវខាងក្រៅ។ ជម្លោះនេះមិនមែនគ្រាន់តែជាជម្លោះទឹកដី នោះទេ។ វាជានយោបាយ ជានិមិត្តរូប និងជាការប្រមាថមើលងាយយ៉ាងខ្លាំង។ វាត្រូវបានបម្រើជាបង្វែរការចាប់អារម្មណ៍របស់សាធារណជន រក្សាអំណាចដែលកំពុងមានការប្រជែង និងបង្កើតការភ័យខ្លាចដោយប្រឌិតថាមានការគំរាមកំហែង ពីបរទេសខាងក្រៅ។
៣. ខ្ញុំសូមនិយាយទៅកាន់កម្ពុជា…
ខ្ញុំសូមនិយាយទៅកាន់កម្ពុជាថា៖ ចូរឈរឱ្យរឹងមាំ ពីព្រោះយើងយល់ពីអត្ថន័យដើម្បីរស់រានមានជីវិត។ ចន្លោះពីឆ្នាំ១៩៧០ ដល់ឆ្នាំ១៩៩៨ ប្រជាជនរបស់យើងបានស៊ូទ្រាំឆ្លងកាត់សង្គ្រាម២លើក និងការប្រល័យពូជសាសន៍មួយ។ យើងដឹងពីតម្លៃនៃឈាម។ យើងក៏យល់ពីតម្លៃនៃសាមគ្គីភាពផងដែរ។ សព្វថ្ងៃនេះ ទាហានរបស់យើងកាន់កាប់ទីតាំងរបស់ពួកគេ ដោយដឹងយ៉ាងច្បាស់ថានៅពីក្រោយពួកគេមិនត្រឹមតែជាសមរភូមិមុខប៉ុណ្ណោះទេ ប៉ុន្តែជាប្រជាជាតិ ទាំងមូល។ នៅតាមទីក្រុង និងបណ្ដាភូមិ ការខ្វះខាតត្រូវបានបំពេញដោយការជួយគ្នាទៅវិញទៅមក។ សាមគ្គីភាពមិនត្រូវបានប្រកាសជាសាធារណៈទេ។ តែវាមានជីវិត។ វាជាការពិត បច្ចុប្បន្ន និងនៅរស់រវើក។
ការឈរឱ្យរឹងមាំមិនមែនដើម្បីអំពាវនាវឱ្យមានការស្អប់ខ្ពើមនោះទេ។ វាដើម្បីបដិសេធការលុបបំបាត់ចោល។ ការឈរឱ្យរឹងមាំគឺដើម្បីជឿថាច្បាប់ សូម្បីតែនៅពេលត្រូវបានជាន់ឈ្លីក៏ដោយ ក៏តែងតែងើបឡើងម្តងទៀត។ ការឈរឱ្យរឹងមាំ គឺដើម្បីដឹងថាការកុហកមិនដែលស្ថិតស្ថេរឡើយ។ ជនឈ្លានពាននឹងដួលរលំ ព្រោះវាដើរទៅមុខឈរលើមូលដ្ឋាននៃការភូតកុហក។ ហើយនៅពេលដែលវាដួលរលំ សេចក្តីពិតនឹងបង្ហាញខ្លួននៅពីមុខវា។ កម្ពុជាសូមអំពាវនាវដល់អ្នក ដែលនៅតែជឿជាក់លើយុត្តិធម៌ សន្តិភាព និងនីតិរដ្ឋ។ កម្ពុជាអំពាវនាវដល់ប្រជាជាតិកុំបែរមុខចេញ។ ការប្រងើយកន្តើយពីការឈ្លានពាននៅថ្ងៃនេះ នឹងទុកឱ្យការឈ្លានពានកើតឡើងនៅថ្ងៃស្អែក។
ចំពោះអ្នកដែលវាយប្រហារយើង យើងឆ្លើយតបយ៉ាងច្បាស់ថា៖ យើងនឹងមិនបោះបង់ចោលទាំងទឹកដីរបស់យើង សិទ្ធិរបស់យើង ឬការចងចាំរបស់យើង ឬសេចក្តីថ្លៃថ្នូររបស់យើងដាច់ខាត»៕
